Zmienna obca: definicja i przykłady
Celem przeprowadzenia eksperymentu jest ustalenie, czy zmiana wartości zmiennej niezależnej ma wpływ na zmienną zależną.
Zmienna obca to dowolna zmienna, której nie chcesz badać, a która może również mieć wpływ na zmienną zależną.
Na przykład możemy chcieć wiedzieć, jak liczba godzin, które koszykarz ćwiczy w tygodniu, wpływa na jego średnią liczbę punktów na mecz. Jednak jedną z zewnętrznych zmiennych, która może również mieć wpływ na ich liczbę punktów w meczu, jest liczba godzin spędzonych na rozciąganiu w każdym tygodniu.
Musimy upewnić się, że kontrolujemy tę zewnętrzną zmienną, abyśmy mogli wyciągnąć wiarygodne wnioski na temat wpływu godzin spędzonych na ćwiczeniach na średnią liczbę punktów na mecz.
Rodzaje zmiennych zbędnych
Istnieją cztery typy zmiennych zewnętrznych:
1. Zmienne sytuacyjne
Są to aspekty środowiska, które mogą mieć wpływ na zachowanie jednostki podczas danego doświadczenia. Przykłady obejmują:
- Warunki oświetleniowe
- Hałas
- Wizualne zakłócenia
- Temperatura
2. Błąd eksperymentu
Odnosi się to do tego, w jaki sposób eksperymentator może przypadkowo wpłynąć na zachowanie poszczególnych osób podczas eksperymentu. Przykłady obejmują:
- Użyj określonych sformułowań, aby nawiązać do tego, jak badacze chcą, aby zachowywały się poszczególne osoby.
- Wyrażaj się pozytywnym lub negatywnym tonem, udzielając instrukcji poszczególnym osobom.
3. Charakterystyka popytu
Jest to jakakolwiek wskazówka w eksperymencie, która może ujawnić poszczególnym osobom prawdziwy cel badania. Przykłady obejmują:
- Ich środowisko.
- Ich interpretacja tego, co dzieje się w danej sytuacji.
- Zachowanie badacza.
4. Zmienne uczestnika
Odnosi się to do naturalnych różnic między osobnikami i tego, jak może to wpłynąć na wyniki eksperymentu. Przykłady obejmują:
- Naturalna inteligencja jednostki.
- Nastrój danej osoby tego dnia.
- Możliwości fizyczne jednostki.
- Indywidualna zdolność koncentracji.
Jak kontrolować niepotrzebne zmienne
Istnieją cztery główne sposoby kontrolowania zmiennych obcych w eksperymencie:
1. Spójne środowisko.
Każda osoba powinna mieć możliwość wzięcia udziału w eksperymencie w dokładnie tym samym środowisku, to znaczy przy tych samych warunkach oświetleniowych, tym samym poziomie hałasu, tej samej temperaturze i tej samej liczbie potencjalnych czynników rozpraszających. Powinno to zminimalizować wpływ zmiennych sytuacyjnych i cech popytu.
2. Projekt eksperymentalny.
Projektując eksperyment w taki sposób, w którym osoby są losowo przydzielane do grup terapeutycznych, a badacze również nie wiedzą, które osoby należą do której grupy, powinno to zminimalizować problem błędu systematycznego w eksperymencie.
3. Randomizacja.
Dzięki losowemu przydzielaniu osób do grup terapeutycznych (np. duża lub mała objętość treningu) wszelkie różnice w zdolnościach uczestników pomiędzy grupami powinny być w przybliżeniu równomiernie rozłożone. Powinno to zminimalizować problem zmiennych uczestnika.
Wniosek
Stosując spójne środowisko, projekt eksperymentu i randomizację, badacze mogą zminimalizować wpływ, jaki potencjalne zmienne zewnętrzne mogą mieć na eksperyment.
Kiedy więc badacze wyciągają wnioski na temat wpływu zmiennej niezależnej na zmienną zależną, mogą być pewni, że żadna zmienna zewnętrzna nie powoduje prawdziwego efektu.