Amaçlı örnekleme

Bu yazıda amaçlı örneklemenin ne olduğunu açıklayacağız. Ayrıca size kasıtlı örneklemenin çeşitli örneklerini ve mevcut kasıtlı örneklemenin farklı alt türlerini de gösteriyoruz.

Amaçlı örnekleme nedir?

Amaçlı örnekleme, istatistiksel bir çalışma için örneklemin parçası olacak bireylerin seçilmesine yönelik bir yöntemdir. Amaçlı örneklemenin temel özelliği, incelenecek örneklemi seçerken yalnızca araştırmacının kriterlerine bağlı olmasıdır.

Bu nedenle amaçlı örnekleme, rastgele olmadığı için olasılığa dayalı olmayan örneklemenin bir türüdür. Anketten sorumlu kişi, istatistiksel örnekleme kimin dahil edilip kimin edilmeyeceğine karar veren kişidir.

Mantıksal olarak amaçlı örneklemede temsili bir örneklem elde edebilmek için örneklemi seçecek kişinin alanında uzman olması çok önemlidir. Aşağıda göreceğimiz gibi bunun avantajları ve dezavantajları vardır.

Amaçlı örnekleme aynı zamanda amaçlı, yargısal, eleştirel veya amaçlı örnekleme olarak da adlandırılır.

Amaçlı örnekleme örneği

Amaçlı örneklemenin tanımını öğrendikten sonra kavramı anlamayı tamamlamak için bu tür örneklemenin bir örneğini göreceğiz.

Amaçlı örneklemenin bir örneği, bir kişinin bilgisinin, çalışmaya hangi bölgelerin katılacağını seçmek için kullanıldığı bir ülkenin nüfusuna ilişkin istatistiksel bir çalışma olabilir.

Bu şekilde uzman, örneklemde yer alması gereken ve dolayısıyla istatistiksel analizin gerçekleştirilmesi için önemli olan popülasyonun özelliklerini temsil eden popülasyon bölümlerini seçmekten sorumlu olacaktır.

Amaçlı örnekleme türleri

Amaçlı örnekleme, amacına ve gerçekleştirilme şekline bağlı olarak çeşitli türlere ayrılabilir. Aşağıda amaçlı örneklemenin farklı türleri açıklanmaktadır.

Tipik vakaların amaçlı örneklemesi

Amaçlı örnekleme, örnek olarak seçilen öğelerin popülasyondaki en “yaygın” veya “ortalama” olduğu tipik durumlar olarak kabul edilir.

Örneğin, belirli okul önlemlerinin ortalama bir öğrenci üzerindeki etkisini incelemek istiyorsanız, istatistiksel analiz için çok başarısız olan veya çok iyi notlar alan öğrenciler değil, normal notlara sahip öğrenciler seçilecektir.

Olağanüstü durumların hedefli örneklemesi

Bu, bir öncekinin tam tersi bir durumdur. Uç vakaların amaçlı örneklemesinin bir parçası olarak, çalışmayı yürütmek için “nadir” veya “olağandışı” bireyler seçilir.

Bir önceki örneği takip ederek bazı öğrencilerin akademik olarak başarısız olmalarının nedenlerini analiz etmek de mümkündür. Bu durumda, anketi yürütmek için yalnızca ortalamanın altında notlara sahip öğrenciler seçilecektir.

Kritik vakalardan amaçlı örnekleme

Kasıtlı kritik vaka, örneklemeyi çok spesifik, dramatik veya çok olağandışı vakaların incelenmesine odaklar . Örneklemdeki en az sıklıkta görülen vakaları inceleyen kritik vakalar gibi değil, tamamen atipik vakaları analiz eder.

Daha önce olduğu gibi aynı örnek kullanılarak, kritik vakaların kasıtlı olarak örneklenmesinde, yalnızca tüm konularda en yüksek notu almayı başaran öğrenciler incelenecektir.

Homojen amaçlı örnekleme

Amaçlı homojen örnekleme Tüm üyelerin benzer özelliklere sahip olduğu bir alt grubu analiz eder.

Kasıtlı homojen örneklemenin bir örneği, yalnızca bir ülkenin kamu yönetiminde çalışan kişilerin incelenmesi olabilir. Bu durumda örneklemdeki tüm kişilerin ortak bir özelliği, yani aynı kuruluşta çalışmaları olacaktır.

Heterojen amaçlı örnekleme

Maksimum çeşitlilik olarak da adlandırılan heterojen kasıtlı örneklemede , örneklemi oluşturmak için çok farklı bireyler seçilir, bu sayede daha fazla bilgi içeren daha büyük bir örneklem elde edilir. Başka bir deyişle bu örnekleme türü amaçlı homojen örneklemenin tam tersidir.

Yukarıdaki örneğin aynısını kullanarak, tüm sektörlerde çalışan kişileri seçerek, heterojen amaçlı örnekleme yapabilirdik.

Uzmanlardan amaçlı örnekleme

Amaçlı uzman örneklemede yalnızca çalışma alanındaki uzmanlar örneklemin bir parçası olmak üzere dahil edilir.

Örneğin, iklim değişikliği konusunda önde gelen bilim adamlarına, hükümetin almayı planladığı çevresel önlemin etkisini sormak için anket yapabilir ve toplanan verilere dayanarak yanıtları istatistiksel olarak analiz edebilirsiniz.

Amaçlı Örneklemenin Avantajları ve Dezavantajları

Amaçlı örneklemenin aşağıdaki avantajları ve dezavantajları vardır:

Amaçlı örneklemenin en büyük avantajı, belirli özelliklere sahip bir örneklem seçildiğinde, aynı özelliklere sahip bir popülasyon hakkında genellemeler yapmanın kolay olmasıdır.

Ancak amaçlı örneklemenin temel avantajı çok daha az zaman almasıdır çünkü şansı simüle etmeye gerek yoktur, ancak örnek öğeler doğrudan seçilebilir. Bu nedenle amaçlı örnekleme genellikle diğer örnekleme türlerine göre daha ucuzdur.

Amaçlı örneklemenin belirgin bir dezavantajı, çalışılan alanda uzman kişi gerektirmesi, yani örneklemenin herkes tarafından yapılamamasıdır.

Benzer şekilde amaçlı örnekleme, örneklemeyi yapan kişinin yanlılığı nedeniyle güvenilmez sonuçlar doğurabilir, yani elde edilen sonuçlar araştırmacıların yanlılığı nedeniyle kolaylıkla yanlış olabilir.

Son olarak, eğer amaçlı örnekleme kullanılırsa, örneklemin elle seçilmiş olması ve dolayısıyla temsili olmayabilmesi nedeniyle başkalarını elde edilen sonuçlara ikna etmek zor olabilir.

Amaçlı örnekleme ve uygun örnekleme

Amaçlı örnekleme ve uygun örnekleme terimleri bazen eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Ancak bu iki kavramın aynı anlama gelmediğini, iki farklı örnekleme türü olduğunu bilmeniz sizin için önemlidir.

Amaçlı örnekleme ile kolayda örnekleme arasındaki fark, amaçlı örneklemede istediğiniz örneği seçmeniz ve her bireyin bilinçli olarak seçilmesidir. Ancak kolayda örneklemede, örneklemdeki bireyler, örneklemde yer almak için mümkün olan en az çabayı gerektiren kişilerdir. .

Örneğin, uygun bir örneklemdeki bireyler, istatistiksel çalışmanın yürütüldüğü yere coğrafi olarak en yakın kişiler olabilir.

Sonuç olarak, amaçlı örnekleme ve kolayda örnekleme, örneklemdeki bireyler rastgele seçilmediği için olasılıksız örneklemenin iki türüdür, ancak örnekler farklı kriterlere göre seçildiğinden yine de iki farklı örnekleme türüdür.