Örnekleme yöntemleri

Bu makalede örnekleme yöntemlerinin ne olduğu açıklanmaktadır. Böylece farklı örnekleme yöntemlerinin neler olduğunu ve istatistiksel çalışmanızın durumuna bağlı olarak hangi örnekleme yöntemini kullanmanız gerektiğini öğreneceksiniz.

Örnekleme yöntemi nedir?

İstatistikte örnekleme yöntemi , bir popülasyondan bir örneğin seçildiği bir süreçtir. Başka bir deyişle örnekleme yöntemi, istatistiksel bir çalışmaya katılacak birey grubunun seçilmesinden oluşur.

Örneğin, bir örnekleme yöntemi bireylerin rastgele seçilmesini içerir. Dolayısıyla, istatistiksel bir popülasyonun büyüklüğünü incelemek isterse, çalışma örneğini rastgele örnekleme yöntemini kullanarak seçebilir.

Her birinin avantaj ve dezavantajları olan farklı örnekleme yöntemleri vardır. Aşağıda farklı istatistiksel örnekleme yöntemlerinin neler olduğunu göreceğiz.

Numune alma yöntemleri nelerdir?

İstatistikte örnekleme yöntemleri şunlardır:

• Olasılık örnekleme yöntemi:
  • Basit rastgele örnekleme yöntemi
  • Sistematik örnekleme yöntemi
  • Tabakalı örnekleme yöntemi
  • Küme örnekleme yöntemi
• Olasılıksız örnekleme yöntemi:
  • amaçlı örnekleme yöntemi
  • Kolayda örnekleme yöntemi
  • Ardışık örnekleme yöntemi
  • Kota örnekleme yöntemi
  • Kartopu örnekleme yöntemi

Aşağıda her bir örnekleme yönteminin nasıl gerçekleştirildiğini açıklıyoruz.

Olasılık örneklemesi

Olasılık örnekleme tekniği, örneklemin öğelerinin rastgele seçilmesinden oluşur, yani hepsi aynı seçilme olasılığına sahiptir.

Bu, örneklemenin olasılık olarak değerlendirilmesi için temel bir koşuldur; istatistiksel popülasyonun tüm unsurları seçilebilmeli ve ayrıca aynı seçilme olasılığına sahip olmalıdır.

basit rastgele örnekleme

Basit rastgele örnekleme, istatistiksel popülasyonun her bir öğesine, incelenen numuneye dahil edilme olasılığının aynı olmasını sağlar. Bu nedenle örneklemdeki bireyler başka kriterler kullanılmadan rastgele seçilir.

Rastgele simüle etmek için çeşitli yöntemler vardır, ancak şu anda genellikle Excel gibi bilgisayar programları kullanılarak yapılmaktadır, çünkü bunlar çok fazla zaman tasarrufu sağlar.

Sistematik örnekleme

Sistematik örneklemede, popülasyonun bir öğesi ilk önce rastgele seçilir ve ardından örnekteki geri kalan öğeler sabit bir aralık kullanılarak seçilir.

Yani sistematik örneklemede, örneklemden ilk bireyi rastgele seçtikten sonra, örneklemden bir sonraki bireyi seçmek için istenilen aralık kadar sayı saymamız gerekir. Ve örneklemde elde etmek istediğimiz örneklem büyüklüğü kadar birey bulunana kadar aynı işlemi art arda tekrarlıyoruz.

Tabakalı örnekleme

Tabakalı örnekleme tekniğinde evren önce katmanlara (gruplara) bölünür ve daha sonra her katmandan rastgele birkaç birey seçilerek çalışma örnekleminin tamamı oluşturulur. Bu nedenle numunedeki her tabakadan en az bir üye olacaktır.

Tabakaların homojen gruplar olması gerekir; yani bir tabakadaki bireyler, kendilerini diğer tabakalardan ayıran kendine has özelliklere sahiptir. Bu nedenle bir birey yalnızca bir katmana ait olabilir.

küme örneklemesi

Küme örneklemesi ve katmanlı örnekleme çok benzer oldukları için karıştırılabilir, ancak yakından bakarsanız bunların iki farklı olasılık örneklemesi türü olduğunu görürsünüz.

Küme örnekleme, popülasyondaki tüm bireyler yerine yalnızca birkaç kümeyi incelemek için popülasyonda doğal kümelerin (grupların) zaten mevcut olması gerçeğinden yararlanır.

Tabakalı örneklemeden farklı olarak bu yöntemde kümelerden belirli bir bireyin seçilmesine gerek yoktur, ancak incelenecek gruplar seçildikten sonra tüm üyelerin analiz edilmesi gerekir.

Küme örneklemesine aynı zamanda küme örneklemesi, küme örneklemesi veya alan örneklemesi de denir.

Olasılıksız örnekleme

Olasılığa dayalı olmayan örneklemede bireyler, araştırmacıların subjektif kriterlerine göre seçilir. Bu nedenle, olasılıksız örneklemede, seçim rastgele olmadığı için popülasyonun tüm öğelerinin örnek için seçilme olasılığı aynı değildir. Bu özellik olasılıklı olmayan örneklemeyi olasılıklı örneklemeden ayırır.

Olasılıksız örneklemede mantıksal olarak araştırmayı yapan kişi çok önemlidir, çünkü örnekleme kimin dahil edileceğine karar veren kişi odur. Bu nedenle güvenilir sonuçlara ulaşabilmek için araştırmacının çalışma alanında geniş bilgi ve deneyime sahip olması şarttır.

Amaçlı örnekleme

Amaçlı örnekleme, çalışma örneklemini seçerken yalnızca araştırmacının yargısına dayanır.

Böylece araştırmadan sorumlu kişi, örneklemin elemanlarını seçme konusunda tüm karar verme yetkisine sahiptir. Bu nedenle, çalışma alanında uzman olmanız önemlidir.

kolayda örnekleme

Kolayda örneklemede araştırmacılar, sürece şansı dahil etmeden, bireylere erişim kolaylığı kriterlerine göre konu örneklerini seçerler.

Başka bir deyişle, popülasyondan bireylerin seçilmesine yönelik bu tür olasılıksız örneklemede, bunların bulunabilirliği, yakınlığı veya seçim maliyeti gibi hususlara değer verilir. Gönüllüler genellikle örneklemeyi daha da kolaylaştırmak için kabul edilir.

Ardışık örnekleme

Ardışık örneklemede, ilk olarak bir başlangıç örneği seçilir, üzerinde çalışılır ve ilk örneğin sonuçları alındıktan sonra başka bir örnek üzerinde çalışılır. Ve tüm çalışmanın nihai sonuçları elde edilene kadar süreç art arda tekrarlanır.

Böylece ardışık örnekleme tek bir örneğe odaklanmaz, aynı istatistiksel popülasyondan farklı örnekleri inceler ve son olarak tüm gruplardan elde edilen bilgilerle sonuçlara varır.

Kota örnekleme

Kota örneklemesinde öncelikle en az bir özelliği paylaşan bireylerden oluşan gruplar (veya tabakalar) oluşturulmakta, daha sonra her gruptan bir kota seçilerek çalışma örneklemi oluşturulmaktadır.

Popülasyonu gruplara ayırmak için kullanılan bireylerin karakterine de araştırmacı tarafından karar verilir. Bu nedenle araştırmayı yürüten kişinin elde edilen sonuçlar üzerinde büyük etkisi vardır.

Kartopu Örneklemesi

Kartopu örneklemesinde araştırmacı ilk katılımcıları seçer ve ardından çalışma için ek bireyleri işe alır.

Kartopu örneklemenin bu özelliği, katılımcılar çalışma için daha fazla kişiyi işe aldıkça örneklem boyutunun giderek büyümesi anlamına gelir (kartopu etkisi).

Hangi örnekleme yöntemini kullanmalıyım?

Örneklem için bireyleri seçmek amacıyla seçilen örnekleme yöntemi, anketin sonuçları üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir; bu nedenle, örnekleme yönteminin seçimine zaman ayırmak ve özen göstermek önemlidir. Aşağıda uygun örnekleme yöntemini seçmenize yardımcı olabilecek bazı adımlar göreceğiz:

1. Araştırmanın amacını tanımlayın: İstatistiksel çalışmayı gerçekleştirerek neyi başarmak istediğiniz konusunda çok net olmanız ve ardından uygun örnekleme yöntemini seçmeniz önemlidir.
2. Hedef kitleyi tanımlayın: Önceki adımda tanımlanan hedefe ulaşmak için hangi grubu analiz etmeniz gerektiğini de bilmeniz gerekir.
3. Mevcut kaynakları değerlendirin: Sahip olduğunuz kaynaklara bağlı olarak belirli örnekleme yöntemleri uygulanamaz. Bu nedenle örnekleme yöntemini seçmeden önce sahip olduğunuz bütçeyi, örneklemeye ne kadar zaman harcamak istediğinizi, örnekteki her bir bireyi nasıl analiz edeceğinizi vb. analiz etmeniz gerekir.
4. Olası tüm örnekleme yöntemlerini belirleyin: Önceki adımlarda toplanan tüm bilgileri kullanarak, anketi yürütmek için kullanabileceğiniz tüm örnekleme yöntemlerinin bir listesini yapın.
5. Uygun örnekleme yöntemini seçin: Son olarak önceki adımda hazırladığınız listeden araştırmanıza ve kaynaklarınıza en uygun örnekleme yöntemini seçmeniz gerekir.