R'de çok terimli dağılım nasıl kullanılır?
Çok terimli dağılım, her sonucun sabit bir gerçekleşme olasılığına sahip olduğu durumda, k farklı sonuç için belirli sayıda sayım elde etme olasılığını açıklar.
Aşağıdaki formülle bir rastgele değişken bulunabilirse :
Olasılık = n! * (p 1 x 1 * p 2 x 2 * … * p k x k ) / (x 1 ! * x 2 ! … * x k !)
Altın:
- n: toplam olay sayısı
- x 1 : sonuç 1’in oluşma sayısı
- p 1 : belirli bir denemede sonuç 1’in ortaya çıkma olasılığı
R’de çok terimli bir olasılığı hesaplamak için aşağıdaki sözdizimini kullanan dmultinom() işlevini kullanabiliriz:
dmultinom(x=c(1, 6, 8), prob=c(.4, .5, .1))
Altın:
- x : Her sonucun sıklığını temsil eden bir vektör
- prob : Her sonucun olasılığını temsil eden bir vektör (toplam 1 olmalıdır)
Aşağıdaki örnekler bu fonksiyonun pratikte nasıl kullanılacağını göstermektedir.
örnek 1
Üçlü belediye başkanlığı seçiminde A adayı oyların yüzde 10’unu, B adayı yüzde 40’ını ve C adayı yüzde 50 oy alıyor.
10 seçmenden oluşan rastgele bir örneklem seçersek, 2 kişinin A adayına, 4 kişinin B adayına ve 4 kişinin C adayına oy verme olasılığı nedir?
Bu soruyu cevaplamak için R’de aşağıdaki kodu kullanabiliriz:
#calculate multinomial probability
dmultinom(x=c(2, 4, 4), prob=c(.1, .4, .5))
[1] 0.0504
Tam olarak 2 kişinin A’ya, 4 kişinin B’ye ve 4 kişinin C’ye oy verme olasılığı 0,0504’tür .
Örnek 2
Bir kavanozun 6 sarı bilye, 2 kırmızı bilye ve 2 pembe bilye içerdiğini varsayalım.
Torbadan rastgele 4 top seçersek ve yerine koyarsak, 4 topun da sarı olma olasılığı nedir?
Bu soruyu cevaplamak için R’de aşağıdaki kodu kullanabiliriz:
#calculate multinomial probability
dmultinom(x=c(4, 0, 0), prob=c(.6, .2, .2))
[1] 0.1296
4 topun da sarı olma olasılığı 0,1296’dır .
Örnek 3
İki öğrencinin birbirine karşı satranç oynadığını varsayalım. A öğrencisinin belirli bir oyunu kazanma olasılığı 0,5, B öğrencisinin belirli bir oyunu kazanma olasılığı 0,3 ve belirli bir oyunda beraberlik olasılığı 0,2’dir.
Eğer 10 oyun oynarlarsa A oyuncusunun 4 kez kazanması, B oyuncusunun 5 kez kazanması ve 1 kez berabere kalması olasılığı nedir?
Bu soruyu cevaplamak için R’de aşağıdaki kodu kullanabiliriz:
#calculate multinomial probability
dmultinom(x=c(4, 5, 1), prob=c(.5, .3, .2))
[1] 0.0382725
A oyuncusunun 4 kez, B oyuncusunun 5 kez kazanması ve 1 kez berabere kalma olasılığı yaklaşık 0,038’dir .
Ek kaynaklar
Aşağıdaki eğitimler çok terimli dağılım hakkında ek bilgi sağlar:
Çok Terimli Dağıtıma Giriş
Çok Terimli Dağılım Hesaplayıcı
Çok terimli test nedir? (Tanım ve örnek)